Ieder jaar wordt er door Italia Classica een reis naar de klassieke wereld georganiseerd. Dat gebeurt in samenwerking met Labrys Reizen in Nijmegen. Deze keer wordt dat een reis naar Toscane, waarbij de Etrusken centraal staan. Daarnaast begeleid ik een aantal reizen die door Labrys Reizen worden georganiseerd.
Reizen
Iran
8 april t/m 21 april 2020
Een bezoek aan Iran is een belevenis. We zien de sporen van een ongekend lange en rijke geschiedenis in een land dat met het aantreden van Khomeini in 1979 een islamitische republiek is geworden. Het land is volstrekt veilig, maar toeristen dienen zich aan te passen: de vrouwen moeten een sluier dragen en alcohol wordt niet geschonken. Veel Iraniërs spreken goed Engels en je wordt regelmatig aangesproken. Iraniërs zijn trots op hun land en toeristen zijn hun zeer gewaardeerde gasten. Over politiek en economie wordt opvallend openlijk gesproken en vooral jonge mensen keren zich af van de idealen van hun religieuze leiders.
In Teheran beginnen we met twee naast elkaar gelegen musea, het Nationaal en het Islamitisch Museum. In een doorlopend verhaal wordt daar de geschiedenis van Iran getoond. Tijdens de reis zullen de reizigers nog vaak teruggrijpen naar het al eerder uitgedeelde historisch overzicht.
Het Juwelenmuseum laat een ongekende collectie juwelen en sieraden zien, waaronder de Pauwentroon en de koningskronen die de sjah en Farah Diba droegen bij hun kroning.
Tenslotte gaan we naar het Keramiek- en glasmuseum, een juweeltje, gehuisvest in een stadsvilla. Met dank aan Farah Diba.
We bezoeken de Amerikaanse ambassade, waar we de nog complete apparatuur zien uit de tijd van de bezetting in ’79-’80. De aardige rondleider doet zijn best om er een vaderlandslievend verhaal van te maken.
In het Reza Abbasi Museum zien we een kleine, maar fijne collectie kunstvoorwerpen waaronder prachtige miniaturen. Aan de groene noordkant van de stad liggen de paleizen van de Pahlavi’s. We zien er de zalen en de inrichting uit de jaren ’70.
Voordat we vertrekken uit Teheran bezoeken we het Golestan-paleis van de Qadjarendynastie uit de 19e eeuw. Oord van ongekende luxe, hofintriges en de koninklijke harem. Onderweg naar Kashan houden we halt bij het mausoleum van Khomeini, een megalomaan project, waar de architect van de islamitische revolutie weinig bezoek krijgt. De dames worden in witte kleding gehuld en binnen is de sfeer heel gemoedelijk.
Iedereen wil met toeristen op de foto, ook hier. Qom is een van de heilige steden van Iran. Kern is het mausoleum van Fatima Masumeh, de zus van de achtste imam. Je loopt er van plein naar plein. Lourdes is er niets bij.
In de bus is vooraf uitvoerig uitleg gegeven over het geloof van sjiitisch Iran.
Isfahan is een hoogtepunt in de reis. In de 16e eeuw werd het hoofdstad van de dynastie der Safaviden en rond 1600 bouwde sjah Abbas de Grote de stad uit tot een residentie waar reizigers, kooplieden en diplomaten uit de hele toenmalige wereld naar toe trokken. Het centrale plein met het paleis en de twee moskeeën kent zijn weerga niet. De Vrijdagmoskee is een eldorado voor liefhebbers van architectuur in baksteen en wie op zoek is naar artistiek handwerk kan zijn hart ophalen in de bazaars.
Lunches en diners in vaak authentieke restaurants worden de hele reis met zorg uitgezocht door onze vaste gids. Zo lunchen we in de Armeense wijk in een voormalig badhuis.
De lange rit naar Yazd loopt door woestijnachtig gebied. In Nain pauzeren we en in de namiddag houden we halt bij een heiligdom van de zoroastriërs, Chak Chak. Wie wil kan een wandeling omhoog maken naar de plek waar een prinses zich schuil hield voor de oprukkende Arabieren. De grot weent nog steeds tranen over haar dood. Tijdens de rit eerst uitleg over het zoroastrisme. Bij de vorige reis was er na de wandeling thee en zoete waar, met liefde klaargemaakt door de chauffeur en zijn bijrijder. Gastvrijheid staat hoog in het vaandel in Iran.
Yazd is het centrum van het zoroastrisme in Iran. We zullen een toren van stilte beklimmen waar de doden in de open lucht werden neergelegd. Ook bezoeken we een vuurtempel waar de eredienst rond het eeuwig brandende vuur wordt gehouden. In een bijgebouw is een expositie over Zoroaster, zijn leer en de rituelen van dit geloof.
Yazd is gebouwd van leem en stro. Water wordt over grote afstanden aangevoerd met zogeheten qanats, ondergrondse kanalen. We zullen een en ander goed kunnen zien. Het aanleggen van tuinen met overvloedig water is dan ook het summum van luxe. Op een aantal plekken zullen we zo’n “paradeisos” zien.
Nog altijd verwijzen Iraniërs met trots naar het pre-islamitische Perzische rijk. We bezoeken Pasargade, waar Cyrus, de stichter van de dynastie der Achaemeniden, zijn grafmonument kreeg. In Persepolis zien we de paleizen van zijn opvolgers. Grandeur alom en overal de mooiste reliëfs langs de trappenpartijen.
Shiraz is een mooi sluitstuk van de reis. De elegante stad heeft veel te bieden, maar de meeste indruk maakt toch wel het graf van de dichter Hafez. Bij zijn sarcofaag draagt de gids voor uit zijn werk en de omstanders luisteren ademloos. Hier ervaar je iets wat in Nederland niet bestaat: poëzie zit in het hart van iedere Iraniër. Over cultuurverschillen gesproken. Die maken Iran tot zo’n bijzondere ervaring.
Meer informatie over deze reis vindt u op de website van Labrys Reizen.
Etrurië
Toscane en de Etrusken
2 t/m 9 september 2021
Etrusken waren in de ogen van de Romeinen een vreemd volk. Ze spraken een onbegrijpelijke taal, ze leidden een decadent bestaan en de vrouwen speelden een prominente rol. De dood was voor de Etrusken een voortzetting van dit bourgondische leven. Nog altijd is dat te zien in hun rijke grafcultuur met kostbare grafgiften en fraai gedecoreerde grafkamers.
Op deze reis door Toscane staan de Etrusken en hun cultuur centraal. Maar we besteden ook aandacht aan latere periodes en bezoeken middeleeuwse stadjes zoals San Gimignano en Bolsena. Aan het einde van de reis proeven we nog even van al het moois dat Rome te bieden heeft.
We beginnen deze reis in Volterra. Het Etruskische Museo Guarnacci is meteen raak: een schat aan askisten met de overledenen op het deksel liggend, veel bronswerk en natuurlijk het uitgerekte beeld van een man, de “Ombra della Sera”. In middeleeuws Volterra wandelen we naar de Dom en de Pinacoteca met een prachtige Kruisafname van Rosso Fiorentino.
Vanuit Volterra bezoeken we San Gimignano, het stadje met de vele torens. In de parochiekerk La Collegiata zien we een Laatste Oordeel, zoals je het nog nooit hebt gezien. De hellescènes zijn ijzingwekkend. Een beetje terzijde ligt de Sant’Agostino. Daar zien we het levensverhaal van Augustinus in fresco’s weergegeven door Benozzo Gozzoli.
Etrusken hadden aanvankelijk een geheel eigen stijl. Lichamen hebben vreemde proporties, de bronzen beeldjes en gebruiksvoorwerpen lijken uit een modern atelier te komen. In Chiusi zien we mooie voorbeelden van hun originele stijl. Pas met de komst van Griekse vazen en beelden wordt alles anders, klassieker. Onder de Dom van Chiusi blijkt een heel gangenstelsel te zitten uit Etruskische tijd, het zogeheten “labyrint van Porsenna”, uitmondend in een grote cisterne.
Orvieto mag in deze reis niet ontbreken. Niet alleen vanwege de majestueuze Dom met zijn schitterende façade en een zijkapel die zijn weerga niet kent, de Cappella di San Brizio met fresco’s van Luca Signorelli. Maar natuurlijk ook vanwege de Etruskische oorsprong van deze hooggelegen stad. Hier bevond zich het religieuze centrum van de Etruskische stedenbond. In het Museo Archeologico zijn de vondsten te zien van twee Etruskische necropolissen die onder aan het plateau van de stad zijn teruggevonden.
De rit naar Bolsena is schitterend. We dalen af naar het Meer van Bolsena. In alle rust bekijken we de Santa Cristina, een kerkencomplex dat onder meer catacomben bevat. We horen er het treurige verhaal van een jong meisje, Christina, dat haar geloof niet wilde verzaken ondanks alle martelingen die zij moest doorstaan. We zullen haar graf zien. De kerk is ook de plaats waar in 1263 het beroemde eucharistisch wonder plaatsvond. Zo werd Bolsena een drukbezocht oord voor pelgrims die over de Via Cassia op weg waren naar Rome.
Op het uitgestrekte opgravingsterrein van Vulci heb je eigenlijk een fiets nodig. We dalen er af in een Etruskische graf en wandelen over de hoofdstraat, de decumanus maximus. Op het uitgestrekte terrein moet bijna alles nog worden opgegraven. Zoals alle Etruskische steden is ook Vulci Romeins geworden. We zien een gereconstrueerde Romeinse stadspoort en de fundamenten van een imposante tempel. Informatieborden geven een goed beeld van wat er ooit heeft gestaan.
In Tuscania bezoeken we twee romaanse kerken die je niet zo snel meer vergeet. Roosvenster, sobere architectuur, resten van fresco’s, Etruskische sarcofagen in de zijschepen, je kijkt je ogen uit. Ook hier bezoeken we uiteraard het Archeologisch museum, fraai ingericht in een voormalig klooster.
Tarquinia is een hoogtepunt in deze reis. In het museum zien we gereconstrueerde hypogaea, onderaardse grafkamers, waarvan er buiten het stadje duizenden zijn teruggevonden. Een deel ervan heeft levendige fresco’s die het volle leven uitbeelden. Op het terrein van de Monterozzi necropolis zijn sommige van deze grafkamers geopend.
Minstens zo indrukwekkend is de necropolis van Cerveteri. Hier loop je door straten met enorme tumulusgraven, waar families hun doden bijzetten. Je kunt hier de ontwikkeling volgen van simpel kuilgraf tot compleet familiehuis, zoals de Tomba dei Rilievi, waarin naast alle nissen reliëfs zijn aangebracht van huiselijke voorwerpen.
De Villa Giulia in Rome, ooit een pauselijke villa, is het Etruskisch museum bij uitstek. Van alle Etruskische steden zijn hier vondsten te zien. Een ereplaats neemt de “echtparensarcofaag” uit Cerveteri in. Man en vrouw liggen naast elkaar aan aan hun dodenmaal. De kleuren ontbreken, maar de levendigheid is er niet minder om. We zien de gouden plaatjes uit Pyrgi met inscripties in het etruskisch en fenicisch. Heel bijzonder zijn de terracotta beelden die op de nok van de Apollotempel in Veii hebben gestaan. Een atletische Herakles en een slanke Apollo met zogeheten archaïsche glimlach staan tegenover elkaar opgesteld. De tempel zelf was een kleinere kopie van de kolossale Etruskische tempel op het Capitool in Rome.
Vanuit ons hotel, dat pal achter het Pantheon ligt, wandelen we door het hart van Rome en zien wat Michelangelo, Bernini, Borromini, Caravaggio en anderen hebben nagelaten in de schatkamer die Rome is. Vanaf het Capitool kijken we uit over het Forum Romanum en als de tijd het toestaat, gooien we een munt in de Trevi om verzekerd te zijn van een hernieuwd bezoek aan de Eeuwige Stad.
Voor deze reis kunt u vrijblijvend een optie nemen. In maart 2021 volgt bij voldoende belangstelling een definitieve offerte. Op basis daarvan kunt u zich inschrijven.
Klik hier voor de offerte en bekijk hier het programma.
Sicilië
14 t/m 23 september 2021
Sicilië biedt alles wat een Italiëreiziger mag verwachten: mooie steden, prachtige landschappen, de ligging aan zee, een heerlijke keuken, maar vooral meer dan 2500 jaar cultuur.
In tien dagen maken we een bijna complete ronde over het eiland via Syracuse, Piazza Armerina met de beroemde Romeinse mozaïeken en de Griekse tempels in Agrigento, Selinunte en Segesta.
Overweldigend zijn de mozaïeken in de Dom van Monreale. Vanaf de schepping tot het Laatste Oordeel wordt de christelijke visie op de geschiedenis van de mensheid weergegeven.
In Palermo bezoeken we onder meer de Cappella Palatina, een unieke kapel vol mozaïeken en een Arabisch muqarnasplafond, een herinnering aan twee eeuwen Arabische overheersing. In Palazzo Abatellis staan we oog in oog met de Madonna Annunziata van Antonello da Messina. Maria niet als vrome dienstmaagd, maar als een zelfbewuste Italiaanse schone.
In een van de oratoria zien we het wonderbaarlijke marmerwerk van Serpotta. Als de tijd het ons toestaat bezoeken we de kerk van de Jezuïeten, waar we overdonderd worden door Siciliaanse barok. Zelfs kritische Nederlanders worden daar een beetje stil.
Via Cefalù rijden we naar Milazzo. Nieuw in deze reis is een oversteek naar Lipari, een van de Eolische Eilanden. We bezoeken daar het Archeologisch Museum en steken ’s middags over naar Stromboli, waar we rustig rondwandelen, een heerlijke vismaaltijd genieten en als het langzaam donker wordt om het eiland heen varen om de steeds terugkerende uitbarstingen te zien vanaf de boot.
Filmliefhebbers denken natuurlijk aan de film “Stromboli” met Ingrid Bergman.
In Taormina bezoeken we het Griekse theater en wanen ons toeschouwers van een Griekse tragedie of van een Romeins gladiatorengevecht. Verschil moet er zijn. Op de achtergrond zien we in ieder geval de Etna met of zonder rookpluim.
Bij goed weer bestijgen we de Etna en zien de gehele oostkust van het eiland. Met een beetje geluk zien we Polyphemus Galatea het hof maken en Odysseus die op het nippertje ontsnapt aan de Cycloop. In de bus hebben we tijd genoeg om al die verhalen te vertellen of voor te lezen uit Homerus en Ovidius.
Meer informatie over deze reis vindt u op de website van Labrys Reizen.
Van Milaan tot Bologna
8 t/m 16 september 2020
Voor cultuurliefhebbers is de Povlakte een ideale reisbestemming. Geen streek in Italië kent zoveel kunststeden zo dicht bij elkaar. Pavia, Parma, Mantua, Modena, Ferrara, Bologna, ze hebben alle een rijke geschiedenis en een eigen karakter, veelal te danken aan het mecenaat van adellijke families.
En dan hebben we het nog niet over de culinaire rijkdom van de streek met zijn Parmezaanse kaas en ham, balsamico uit Modena en coppia-brood uit Ferrara.
Milaan is een geval apart. Al een belangrijke stad in de late keizertijd is Milaan voor het jonge christendom van groot belang geweest. Ambrosius was er bisschop en een van zijn bekeerlingen was Augustinus. We zullen de Sant’Ambrogio zien, de grafkerk van Ambrosius en de opgraving van de doopkapel waar hij Augustinus doopte.
Natuurlijk proberen we het Laatste Avondmaal van Leonardo te bezoeken (heel lastig te reserveren) en bezoeken we de Brera met zijn unieke schilderijencollectie.
Even buiten Pavia bezoeken we het imposante complex van de certosa, het kartuizerklooster. In Pavia bezoeken we o.a. de San Pietro in Ciel d’Oro met de graven van Boëthius en Augustinus.
Parma is een stad waar je zou willen wonen. Gezellige pleinen, levendig door zijn studenten, prachtige kerken en een juweel van een baptisterium. Parma is de stad van de familie Farnese; hier bereikte de schilderkunst een hoogtepunt met Correggio en Parmigianino.
In Mantua, stad van de Gonzaga’s zien we Mantegna aan het werk in het Palazzo Ducale en Giulio Romano in het Palazzo del Te. Bij voldoende tijd zien we ook nog de Sant’Andrea, een van de eerste renaissancekerken, ontworpen door Leon Battista Alberti. Uit de tijd van Mussolini dateert een wanstaltig monument voor Vergilius, de grote zoon van Mantua.
Sabbioneta is een klein renaissancestadje, op initiatief van een Gonzaga ontworpen als “città ideale”. Een klassiek theater was een must in die tijd evenals een palazzo vol mythologische verwijzingen. We proberen alles samen te ontcijferen.
In Modena bezoeken we de werkelijk prachtige middeleeuwse dom. Als daar muziek klinkt, zoals bij de uitvaart van Pavarotti, gaat er een wereld voor je open.
Bologna is de stad met de oudste universiteit van Europa en met eindeloze colonnades. Je waant je er in de middeleeuwen. De San Petronio is indrukwekkend, de beeldengroep met de Bewening van de gestorven Christus in de S.Maria della Vita vergeet je niet meer en in de San Domenico zien we de allereerste beelden van de jonge Michelangelo. Ze maken deel uit van het graf van Dominicus. Bologna is ook de stad van Giorgio Morandi. Voor liefhebbers is veel van zijn werk te zien in Museo Morandi.
Vanuit Bologna bezoeken we Ferrara, de stad van de familie d’Este. Hier spelen zich de verhalen af van Giorgio Bassani. Wandelend door de stille straten proef je de sfeer van zijn verhalen. We bezoeken er onder meer het Palazzo Schifanoia met bijzondere fresco’s en het Palazzo Costabili met de archeologische vondsten van het Etruskische Spina.
Meer informatie over deze reis vindt u op de website van Labrys Reizen.
Israël en de Palestijnse gebieden
3 t/m 13 oktober 2021
In de bronstijd heette het land Kanaän, de Grieken noemden het Philistia en vervolgens Palaistinè. Joden noemden het Eretz Yisrael, land van Israël, de Romeinen noemden het Syria Palaestina en de Arabieren gebruikten de naam Filastin. In 1948 kozen de Joden voor de naam Israël. Sindsdien is de vraag niet “Van wie is dit het land?” maar “Voor wie is dit het land?”
Naar dit land met zijn lange en vaak pijnlijke geschiedenis organiseert Italia Classica een elfdaagse reis met daarin aandacht voor alle belangrijke periodes. Joden, christenen en moslims spreken alle drie over “het Heilige Land” en daarmee is de delicate positie van vooral Jeruzalem meteen duidelijk.
In Jeruzalem bezoeken we de plaatsen die voor de drie religies essentieel zijn. We zien de opgravingen van de stad van David en het Davidson Centre bij de Tempelberg. We bezoeken de Joodse Wijk met daarin de sporen van de gevechten na het uitroepen van de staat Israël. We staan stil bij de Klaagmuur en wandelen door de Western Wall Tunnel, waarbij we teruggaan naar de tijd van koning Herodes.
Overal in Jeruzalem worden de plekken aangewezen waar Jezus is geweest: de Hof van Olijven, de Via Dolorosa, de Heilig Grafkerk met daarin Golgotha. Het vergt soms een krachtig geloof om alles letterlijk te nemen en toch laat het je niet onberoerd, dat is het wonderlijke.
Voor moslims werd de Tempelberg, waar tot het jaar 70 de joodse tempel stond, Haram al-Sharif, het Verheven Heiligdom met de al-Aqsa moskee en de Rotskoepel. We zullen er rondlopen, maar beide heiligdommen niet betreden.
We bezoeken het Israëlmuseum met in de open lucht de maquette van Jeruzalem uit de tijd van Herodes; het museum herbergt een schat aan archeologische vondsten, maar het heeft ook een collectie moderne kunst en een beeldentuin.
In West-Jeruzalem ligt Yad Vashem, het Holocaust Museum. Het bestaat uit een aantal gebouwen en monumenten in een groot park. We zullen er heel wat tijd doorbrengen.
Vanuit Jeruzalem bezoeken we Bethlehem met de Geboortekerk. Vlak daarnaast zijn de grotten waar kerkvader Hiëronymus zich terugtrok uit de bewoonde wereld. Buiten Bethlehem ligt het Herodion, een heuvel met een zomerpaleis en het mausoleum van koning Herodes.
Aan de Dode zee bezoeken we Qumran, waar de Dode Zeerollen werden ontdekt. Daarna bezoeken we het rotsmassief van Massada, waar het joodse verzet vergeefs probeerde stand te houden tegen de Romeinen na de inname van Jeruzalem.
Via Jericho rijden we naar het noorden en verblijven drie nachten aan het meer van Galilea om alles rond het meer, maar ook het verder weg gelegen Nazareth rustig te kunnen bekijken.
Op weg naar Tel Aviv mogen we de opgravingen van Caesarea niet missen. De stad werd gesticht door Herodes en het werd de zetel van de Romeinse procurator van Judea, onder andere Pontius Pilatus.
In Tel Aviv bezoeken we tenslotte de Witte Stad, een stadsdeel uit de dertiger jaren in de stijl van het Bauhaus. Het geeft uiting aan de droom die Theodor Herzl al had: een moderne stad als hart van een seculiere joodse staat.
Meer informatie over deze reis vindt u op de website van Labrys Reizen.
